TEMPOH BAGI ANGGAPAN MATI DALAM UNDANG-UNDANG KELUARGA ISLAM DI NEGARA-NEGARA ISLAM: SATU SOROTAN
Contributors
Mohd Azhar Abdullah
Ahmad Syakir Mohd Nassuruddin
Abdul Azib Hussain
Nurul Akma Mohamed
Khairulnazirin Nasir
Keywords
Proceeding
Track
Article
License
Copyright (c) 2024 Mohd Azhar Abdullah; Ahmad Syakir Mohd Nassuruddin; Abdul Azib Hussain; Nurul Akma Mohamed; Khairulnazirin Nasir;
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Abstract
Anggapan mati atau mafqud lazimnya berlaku dalam keadaan tragedis. Kesannya amat besar, terutama status perkahwinan, iddah dan pusaka yang ditangguhkan sehingga pihak mahkamah memutuskannya. Ia menjadi isu fiqh dan perundangan Islam serta sivil disebabkan jasad hakiki tidak ditemui. Menurut bidang kuasa Syariah di Malaysia, tempoh minimum isteri menunggu adalah selama empat (4) tahun untuk pembubaran perkahwinannya, kemudian ia beriddah selama empat bulan sepuluh hari. Namun realiti semasa, tempoh empat tahun tersebut adalah rigid dan bertentangan dengan kes-kes tragedi khusus seperti Terowong Mu’assim 1990. Majlis Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Ugama Islam Malaysia (MKI) memutuskannya selepas empat (4) bulan dan tragedi MH370 pada tahun 2014 yang diputuskan selepas 324 hari sebagai anggapan mati. Manakala dalam undang-undang keluarga Islam di beberapa buah negara Islam seperti Syria, Jordan, Magribi dan Sudan adalah tidak selaras bagi tempoh anggapan mati, antara satu tahun hingga ke empat tahun. Ketidakselarasan ini disebabkan tiada nas sarih yang menuntut ijtihad di sisi pihak pemerintah. Hal yang demikian menunjukkan bahawa tempoh empat tahun bagi anggapan mati dalam enakmen-enakmen Syariah di Malaysia boleh dinilai semula menurut keperluan semasa. Dalam pada itu, Pengerusi MKI mencadangkan tempoh empat tahun tersebut dinilai semula berdasarkan tuntutan maqasid syar’iyyah dan perkembangan teknologi semasa. Kajian kualitatif ini bertindak menganalisis dokumen-dokumen perundangan yang dikuatkuasakan. Dapatan kajian boleh dijadikan asas bagi pihak pengubal undang-undang Syariah menilai tempoh yang relevan bagi keperluan negara ini.